Zühri Ahir Namazı Nedir?
Zühri ahir, Arapça kökenli bir terimdir ve İslam ansiklopedisinde önemli bir yere sahiptir. İslam dininde, Cuma namazından sonra kılınan son öğle namazına “zühri ahir namazı” denir. Bu namazın varlığı, İslam bilginlerinin, bir yerleşim yerinde birden fazla Cuma namazı kılınmasının uygun olmayacağı düşüncesine dayanmaktadır. Bu nedenle, zühri ahir namazının, o günkü öğle namazına bağlı olarak kılınması önerilmiştir.
Zühri ahir namazı, zamanına ulaşamayıp kılınamayan son öğle namazı olarak kabul edilmektedir. İslamiyetin yayılmasıyla birlikte coğrafi alanlar genişlemiş ve nüfus artışı gözlemlenmiştir. Bu durum, Cuma namazının farklı camilerde kılınmasını gerekli kılmıştır. Ancak, bu durumun sağlıklı olmayabileceği ve şüpheli durumlar yaratabileceği endişesi, zühri ahir namazının ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır.
Kaynak: Diyanet
Zühri Ahir Namazı Nasıl Kılınır?
Zühri ahir namazı, Cuma namazından sonra dört rekat olarak kılınır. İlk rekatta, zühri ahir namazına niyet ettikten sonra “Allahu Ekber” denerek namaza başlanır. İlk rekatta Sübhaneke duası okunur, ardından Euzü ve Besmele çekilir. Fatiha suresi okunduktan sonra, Kuran’dan üç kısa ayet veya bu ayetlerin uzunluğuna eşdeğer bir ayet okunur. Rüku ve secde tamamlandıktan sonra, doğrulma aşamasına geçilir ve tekrar secde yapılarak birinci rekat tamamlanır.
İkinci rekatta, kıyama geçilerek ayakta durulur ve besmele çekildikten sonra Fatiha suresi okunur. Yine Kuran’dan üç kısa ayet veya eşdeğer uzunlukta bir ayet okunur. Rüku ve secde işlemleri gerçekleştirilir. İkinci rekatın sonunda oturarak Ettehiyyatü duası okunur.
Üçüncü rekatta kıyama durulup besmele çekilir ve Fatiha suresi okunur. Rüku ve secde işlemleri tamamlandıktan sonra dördüncü rekat için de aynı işlemler tekrarlanır. Dördüncü rekatta da kıyam, besmele, Fatiha, rüku ve secde aşamaları izlenir. Namazın sonunda Ettehiyyatü, Salli, Barik ve Rabbena duaları okunur. Sağ ve sol tarafa selam verilerek zühri ahir namazı tamamlanmış olur.
Kaynak: Diyanet
Zühri Ahir Namazına Nasıl Niyet Edilir ve Kaç Rekattır?
Niyet, bir şeyi yapmaya karar verme ve bunu zihinle tasarlama anlamına gelir. İslam dininde, namaz gibi ibadetler niyet edilerek başlanır. Her bir ibadetten önce niyet etmek, Müslümanlar için büyük bir öneme sahiptir. Örneğin, sabah namazını kılmadan önce abdest alınır ve hazırlanılır. Niyet, genellikle “Niyet ettim Allah rızası için sabah namazını kılmaya” şeklinde yapılır. Zühri ahir namazını kılmadan önce de benzer bir niyetle “Niyet ettim Allah rızası için dört rekatlık zühri ahir namazını kılmaya” denir. Ardından “Allahu Ekber” diyerek namaza başlanır.
Zühri ahir namazı, toplamda 4 rekat olarak kılınır. Öğle namazı toplamda 10 rekattan oluşur; bunun 4 rekatı sünnet, 2 rekatı son sünnet ve 4 rekatı farz olarak kabul edilir. Zühri ahir namazının 4 rekat olarak kılınmasının nedeni, öğle namazının farzı şeklinde kılınmasından kaynaklanır. Bu nedenle, zühri ahir namazına niyet edilirken, “vaktinde yetişip kılamadığım son öğle namazının farzını kılmaya niyet ediyorum” şeklinde de ifade edilebilir.
Diyanet kurulunun zühri ahir namazıyla ilgili orijinal açıklaması ise şöyledir: “Zuhr-i âhir, son öğle namazı demektir. Bazı İslam bilginleri, bir yerleşim biriminde birden fazla yerde Cuma namazı kılınmasının sahih olmayacağı ihtimaline binaen, o günkü öğle namazının ihtiyaten kılınmasını önermişlerdir.”
Kaynak: Diyanet