Yapay zeka, son yıllarda süratle gelişen bir alan olarak dikkat çekiyor. Lakin bu teknolojinin gelişimi, kimi istenmeyen sonuçları da beraberinde getiriyor.
Özellikle “deepfake” olarak isimlendirilen ile üretilmiş düzmece imajlar ve görüntüler, gerçeklik ile kurgu ortasındaki çizgiyi bulanıklaştırıyor.
Yapay zeka ile oluşturulmuş içerikler çoklukla birtakım bariz işaretler taşır; örneğin, yüz sözlerindeki bariz kusurlar, gözlerin meçhullüğü yahut sesin uyumsuzluğu üzere.
Bununla birlikte, düzmece içeriklerin tespitinde kullanılan sistemler de daima olarak geliştiriliyor.
Peki yapay zeka ile oluşturulan içerikler nasıl tespit edilir? Gelin bu sorunun karşılığına birlikte bakalım.
1. Yansımaları ve gölgeleri denetim edin
Anormal ışıklandırma çoklukla bir fotoğrafın değiştirildiğini ele verebilir. Örneğin insanların gözlerindeki ışık yansımalarını denetim edin; ışık kaynağı çoklukla gözlere yansıyacaktır.
Boyut ve renk pozisyonla eşleşmiyorsa yahut gözler ortasında farklılık varsa, şüphelenmek için nedeniniz olabilir.
2. Ellere ve kulaklara göz atın
Bir diğer belirleyici metot de kopyalanması sıkıntı olan özellikleri aramak. Yapay zeka şu anda elleri ve kulakları oluşturma konusunda zayıf; hallerini, oranlarını ve hatta parmak sayılarını bile karıştırabiliyor.
3. Meta datalarına bakın
Dijital manzaraların kodlarında, düzmece bir imajın tespit edilmesine yardımcı olabilecek bilgi kırıntıları saklıdır.
Bir dijital kamera bir manzarayı her çektiğinde, manzara belgesine meta bilgiler yazılır.
4. Ağızlara dikkat edin
Deepfake imgelerde lisan, kişi konuşurken ağız boşluğunda öylece duruyor olabilir. Münasebetiyle ağız içindeki bulanıklıklar ya da sabit bir lisan, deepfake’in anlaşılmasını sağlayabilir.
5. Ses uyumsuzluklarını denetim edin
Deepfake sesleri; gerçek bir konuşma üzere sesin dalgalarını, frekansını, ezgisini, tonlamalarını, vurgularını gerçek yansıtmayabilir.
Bunu herkes kolay bir halde tespit edemez, fakat lisan bilimciler ve bu alanda uzmanlaşmış şahıslar, görüntülerin gerçek olup olmadığını anlayabilir.
6. Yüz tabirlerine bakın
Videolardaki yahut fotoğraflardaki insanların yüz sözleri ve hareketleri gerçekçi olmalıdır.
Anormal yahut yapay görünen yüz tabirleri yahut hareketler, içeriğin uydurma olduğunu gösterebilir.
7. Doğrulama araçları
Google üzere internet şirketleri, insanların yapay zeka tarafından üretilen görselleri tespit etmelerine yardımcı olabilecek görsel doğrulama araçlarını kullanıma sundu.
Facebook ve Instagram, Meta’nın kendi sistemlerinden gelen yapay zeka tarafından üretilen imgeleri etiketlemeye başladı ve tıpkı şeyi öteki şirketlerin yapay zeka araçları tarafından üretilen görseller için de yapmayı planlıyor.
8. Öteki öneriler
Sahte içerikler çoklukla gerçekçi olmayan yahut olağandışı art planlar içerir. Art plandaki objelerin, görünümün yahut ışıklandırmanın dengeli olup olmadığını denetim edin. Olağandışı yahut uyumsuz bir art plan, içeriğin düzmece olabileceğini gösterebilir.
İçeriğin kaynağını araştırarak, emniyetli ve doğrulanabilir bir kaynaktan geldiğinden emin olun. Şayet içeriği paylaşan yahut yayınlayan kaynak muteber değilse, içeriğin geçersiz olma mümkünlüğü artabilir.
