CRP, C-reaktif protein manasına gelir. C-reaktif protein, iltihaplanmaya karşılık olarak karaciğer tarafından sentezlenen bir proteindir. İltihaplı tepkinin hassas, erken ve spesifik bir belirtecidir.
CRP yüksekliği akut yahut kronik olabilen bir iltihap belirtisidir. İltihaplanma ne kadar büyük olursa, CRP düzeyi o kadar yüksek olur. Bir enfeksiyona karşı savaşmak için bedenimizde oluşan akut iltihaplanma yararlı olabilir lakin, bedenimize yerleştiğinde ve kronikleştiğinde sıkıntılı hale gelir.
CRP seviyesini belirlemek için aç karnına kan testi yapılır. Olağan CRP düzeyi 6 mg/L’nin altında olmalıdır. Yüksek CRP bir iltihaplanma belirtisidir.
İLTİHAPLANMA NEDEN AZALTILMALIDIR?
Kronik iltihaplanma, proinflamatuar ve inflamatuar moleküllerin bedende daima dolanımı ile kronik bir bağışıklık yansısına neden olur. Kronik iltihaplanmada CRP düzeyinin çok yüksek olması kaide değildir. Kronik iltihaplanma bağışıklık sisteminin kalıcı bir yansısıdır. Bu kronik iltihaplanmanın nedeni esasen hayat tarızıdr. Sıhhatsiz beslenme, fizikî hareketsizlik, gerilim ve sigara içme üzere durumlar kronik iltihabı tetikleyebilir.
Kronik iltihaplanma çabucak hemen tüm sıhhat sorunlarında etkin olarak yer alır. Osteoartrit, alerji, kalp ve damar hastalıkları, kanser ve Alzheimer hastalığı üzere birçok önemli sıhhat problemine neden olabilirler. Kronik iltihaplanmanın uzun vadede varlığı bedeni hastalıklara karşı daha savunmasız hale getirir. Bu nedenle kesinlikle azaltılmalıdır.
VÜCUTTAKİ İLTİHAP NASIL AZALTILIR?
Vücuttaki kronik iltihaplanmayı azaltmak, makul hastalıkların (kanser, kalp ve damar hastalıkları vb.) gelişme riskini azaltmak için gereklidir. CRP testi, iltihaplanmanın gelişimini takip etmeyi mümkün kılar, lakin öteki iltihaplanma belirteçleri de vardır.
Antioksidan Besinleri Tüketin
Antioksidanlardan daha varlıklı bir diyet, CRP’yi düşürmede ve hasebiyle iltihabı azaltmada değerli bir role sahiptir. Antioksidanlar açısından varlıklı bir diyet, damarlarda bilhassa aterosklerotik plakların oluşumunu tetikleyen iltihabı azaltarak kalp ve damar hastalıklarını önler. Ayrıyeten antioksidanlar, kalp hastalığında rol oynayan oksidatif gerilimle savaşmaya yardımcı olur. Oksidatif gerilime neden olan hür radikaller yağlara, proteinlere ve DNA’ya ziyan verir.
Ayrıca obezite, kalp hastalıkları ve iltihaplanma ortasında da büyük bir temas vardır. Obezite, oksidatif gerilim ve kronik iltihaplanma ile temaslıdır, ayrıyeten kalp ve damar hastalıkları riskini de artırmaktadır. Bu nedenle kilo denetiminin yanında antioksidanlar açısından varlıklı bir diyet izlemek, bedendeki iltihaplanmayı da azaltacaktır.
Araştırmalar, antioksidanlar açısından varlıklı bir beslenmenin CRP düzeylerini kısa vakit içinde düşürebileceğini gösteriyor. Diyetteki toplam antioksidan kapasitesinin birçoklarına flavonoidler ve proantosiyanidinler üzere polifenoller de katılır. Bu moleküller iltihabı azaltır. Son çalışmalar, diyetin toplam antioksidan kapasitesi ne kadar yüksekse, kalp ve damar hastalıkları riskinin o kadar düşük olduğunu göstermektedir.
Antioksidan bakımından varlıklı besinler ortasında meyveler (böğürtlen, çilek, kızılcık, yaban mersini, üzüm, portakal vb.), sebzeler, bitter çikolata ve kahve bulunur.
İltihap Önleyici Bir Diyete Öncelik Verin
Gıdalar, bedendeki iltihaplanmaya karşı savaşmak için doğal bir tedavidir. Yapmanız gereken tek şey yanlışsız yiyecekleri seçmek ve iltihaplanmayı tetikleyen besinlerden kaçınmaktır. Antioksidanlar açısından varlıklı bir diyet yararlıdır. Meyve ve sebzelere tartı verilmelidir, tıpkı vakitte baharatlar (zerdeçal , zencefil vb.) ve aromatik bitkiler (maydanoz vb.) çeşitli antioksidanlar için uygun bir kaynaktır. Ek olarak meyve ve sebzeler CRP düzeyleri üzerinde yararlı bir tesire sahip olan lif bakımından zengindir.
Omega 6 ve omega 3 oranı ayarlanmalıdır. Omega 3 açısından güçlü besinleri (yağlı balık, kolza yağı vb.) tercih etmek, omega 6’ları (ayçiçek yağı, endüstriyel eserler vb.) azaltmak gerekir.
Kan şekeri düzeylerini dengelemek ve iltihabı azaltmak için düşük glisemik indeksli karbonhidratlar (kepekli ekmekler, tam tahıllar vb.) tercih edilmeli, şekerli eserler, çok işlenmiş besinler sınırlanmalı ve kesinlikle baklagiller tüketilmelidir.
Atıştırmalıklarınız için lif, uygun yağlar ve besinler açısından güçlü olan yağlı tohumlar ve kuru yemişler tercih edilebilir.
Egzersiz Yapın
Vücuttaki iltihabı azaltmak için idmanlar tesirlidir. Ne kadar çok hareket ederseniz o kadar yeterlidir. Fizikî aktivite sırasında kas hücreleri, iltihaplanmaya karşı savaşabilen interlökinleri özgür bırakır. Fizikî aktivitenin mühletini uzatarak, bu iltihap önleyici moleküllerin salınımını arttırabilirsiniz.
Ek olarak fizikî aktivite, iltihabı tetikleyen ve CRP düzeylerini artıran çok kilo ve obezite ile savaşmaya da yardımcı olur. Yağ hücreleri, iltihaplanmayı tetikleyen moleküller üretir. Bu nedenle kilo vermek iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir.