Uzman Diyetisyen Banu Topalakçı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çok ağır radyasyonun ani ölümlere, düşüklere, kanserlere, katarağa, yanıklara, sakatlıklara ve meyyit doğumlara neden olabildiğini belirtti.
Radyasyonun tabiattaki radyoaktif hususlardan çok, nükleer santraller, nükleer güç ile çalışan gemiler, nükleer denemeler üzere olaylar sonucunda ortaya çıktığını tabir eden Topalakçı, teşhis ve tedavide kullanılan birtakım aygıtlar, tıbbi materyallerin ve suların dezenfekte edilmesi için kullanılan araçlardan da radyasyon yayılabildiğini anlattı.
Topalakçı, televizyonlar, az ölçülerde da olsa radyoaktif unsur içeren duman dedektörleri, fosforlu saatler, paratonerler ve lüks lambası fitilleri üzere birtakım tüketici eserlerin de düşük seviyede radyasyon yaydığını belirtti.
Radyasyona maruz kalan hücrenin ölebildiğini yahut vakitle doku tarafından onarılarak kurtulabildiğini lisana getiren Topalakçı, ”Eğer kurtulan hücre, kromozomlarındaki kırılmalar nedeniyle fizikî ve kimyasal yapısı değişerek mutasyona uğrarsa, bunun sonucunda hücre olağan fonksiyonunu yapamaz ve ileride kişinin kendisinde (somatik) yahut gelecek jenerasyonlarda (genetik) ziyanlar meydana getirebilir” ihtarında bulundu.
Topalakçı, kısa bir müddet içinde ve bir kezde yüksek dozlara maruz kalınması durumundan çabucak sonra meydana gelecek hasarların ”erken tesirler (akut ışınlanma etkileri)”; kanser, ömür kısalması ve genetik bozukluklar üzere sonradan çıkacak hasarların da ”gecikmiş tesirler (kronik ışınlanma etkileri)” olarak tanımlanabileceğini söyledi. Topalakçı, hücrelerin radyasyona karşı hassaslık açısından beyaz kan hücreleri, kırmızı kan hücreleri, sindirim sistemi hücreleri, üreme organı hücreleri, cilt hücreleri, kan damarları ve doku hücreleri (Kemik ve Hudut Sistemi) halinde bir sıra takip ettiğini söz etti.
Uzmanlar, ıspanak, maydanoz, tere, roka, brüksel lahanası, brokoli, taze fasulye, kabak, salatalık, bezelye üzere yeşil besinlerin, bedende toksin atımını arttırdığını; bu küme besinlerin kansere karşı esirgeyici tesir gösterdiğini ve yüksek ölçülerde C vitamini içerdiklerinden ötürü bağışıklık sistemini kuvvetlendirdiğini tabir ediyor.
Radyasyonun ziyanlı tesirlerinden korunma ve bağışıklık sistemini kuvvetlenmesi için hayatın her devrinde mevsiminde bol yeşil zerzevat tüketilmesinin kıymetli olduğu vurgulanıyor.
NÜKLEER ATIKLAR NE YAPILMALI
Topalakçı, radyasyondan korunma için alınacak en önemli tedbirler olduğunu belirterek, öncelikle nükleer atıkların toprağa gömülmesinin engellenmesi gerektiğini vurguladı.
Nükleer sızıntılara neden olabilecek kuruluşlarda imal ve teknoloji standartları konusunda milletlerarası ölçütlere uyulmasının kural olduğuna dikkati çeken Topalakçı, ”Nükleer atıklar öteki ülkelerin topraklarına taşınmamalı, toplum bu hususta eğitilmelidir” diye konuştu.
Topalakçı, besinlerin hijyen ve sanitasyon şartlarına uygun olması gerektiğini de söz ederek, çocukların ve büyüme çağındaki gençlerin çok etkilendiğini söyledi.
Gözlerin radyasyondan en fazla etkilenen organ olduğunu ve görme zayıflığı, katarakt, göz ahenginin yavaşlamasına yol açtığına dikkati çeken Topalakçı, ”Bu nedenle göz sıhhatini korumak ismine yumurta, havuç, domates ve koyu yeşil yapraklı sebzelerin tüketimi arttırılmalıdır” dedi.
Topalakçı, radyasyona maruz kalınma durumunda ortaya çıkabilecek en kıymetli sıhhat sorununun kanser olduğunu belirterek, hasebiyle kanserden korunmaya yönelik bir beslenme formunun hayatın ömür biçimi haline gelmesi gerektiğini vurguladı.
Bunun için günlük yağ tüketiminin sonlandırması ve doymuş yağlar yerine zeytinyağ üzere doymamış yağların tercih edilmesi gerektiğini söz eden Topalakçı, ”Et tüketimi günlük bir porsiyonla sonlandırmalı ve yüklü olarak beyaz et ve yağsız et tüketilmeli. Et, fazla pişirilerek üzerindeki yanık kısımlarla tüketilmemeli. Ayrıyeten et sanayisinde bozulmayı önlemek için ete konan nitratlar ve kesim hayvanlarının hormonlarla beslenmesinin de sakıncalı olduğu unutulmamalı. Bilhassa sucuk, salam, sosis üzere eserlerin tüketilmesinden kaçınılmalı” diye konuştu.
HANGİ BESİNLER TOKSİN ATIMINI ARTIRIR?
Mevsiminde bol ölçüde zerzevat tüketilmesi ve günlük ortalama 3 porsiyon tekrar mevsiminde meyve yenilmesine ihtimam gösterilmesi gerektiğini belirten Topalakçı’nın verdiği bilgiye nazaran, bilhassa koyu renkli zerzevat ve meyvelerin koruyuculuk özelliğinin daha yüksek olduğunun unutulmaması gerekiyor.
Ispanak, maydanoz, tere, roka, brüksel lahanası, brokoli, taze fasulye, kabak, salatalık, bezelye üzere yeşil besinler karaciğer enzimleri üzerinde epey tesirli olduğundan bedende toksin atımını arttırıcı tesir gösteriyor.
Bu küme besinler tekrar renklerinden dolayı kansere karşı esirgeyici tesir göstermekle bir arada, içerdikleri yüksek ölçülerdeki C vitamini içeriğinden dolayı bağışıklık sistemini koruyor.
Yeşil renkli besinler, bunların dışında süt yoğurt kümesi dışında kalsiyum içeriği en yüksek yiyecek içecek kümesini oluşturuyor.
Et, balık, deniz eserleri, mantar, süt, yumurta, soğan, sarımsak, kabak, lahana ve tahıl eserleri üzere selenyumdan güçlü besinlerin tüketilmesi öneriliyor.
Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi için kabuklu deniz eserleri, balık, ciğer ve yumurta üzere çinkoyu barındıran besinlerin günlük beslenmede kesinlikle yer alması tavsiye ediliyor.
Buğday tohumu, tahıl, esmer pirinç ve yumurta sarısı, baklagiller üzere manganez ve tam tahıldan ve posadan varlıklı bir beslenme halinin benimsenmesi isteniyor. Bilhassa kanser ve bağışıklık sistemi için, kırmızı üzüm (kurusu da olabilir) ve çekirdeğinde bulunan resveratrol güçlü bir anti-oksidan özelliği taşıyor.
Pişirme hali olarak fırında ve buharda pişirme hali tercih edilmeli, kızartılmış besinlerden uzak durulması gerektiği vurgulanıyor.
Fazla tuz tüketiminden kaçınılması isteniyor. Radyasyonun olumsuz tesirlerinden korunmak için kullanılması gerekenin tuz değil ”potasyum iyodür” olduğu belirtiliyor. Pak su kaynaklarının tüketilmesi, günde en az 2 su bardağı süt içilmesi ya da yoğurt tüketilmesi öneriliyor.
AA
