Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), 30 yaşından gün alan öğrencilerin toplu taşıma araçlarındaki indirimini kaldıran İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne, “yaş temelinde ayrımcılık yasağını ihlal ettiği” gerekçesiyle 204 bin 285 lira idari para cezası uyguladı.
İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 17 Mayıs 2024’te “İzmir’im Kart Yönetmeliği”nde yaptığı değişiklikle, toplu taşımada öğrenci indiriminden faydalanabilecek şahıslar için “30 yaşından gün almamış olma” kuralı getirildi.
34 YAŞINDAKİ ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİSİ İTİRAZ ETTİ
Değişiklik sonrası öğrenci indirimi iptal edilen 34 yaşındaki üniversite öğrencisi M.R.Y, mağduriyetinin giderilmesini istediği belediyeden olumsuz cevap aldı.
Yaş hududunu aştığı için indirimden faydalanamamasının ayrımcılık olduğunu belirten öğrenci, TİHEK’e başvurdu.
CEVAP OLARAK “30 YAŞINI GEÇEN ÖĞRENCİ ÇALIŞABİLİR” DENDİ
İnceleme kapsamında belediyeden alınan yazılı görüşte, “30 yaşından gün almış şahısların öğrencilik hayatı devam etse de faal çalışma hayatına dahil olabileceğinin düşünüldüğü” kaydedildi.
“KAMUYA YÜK”
Ücretsiz ve indirimli taşıma maliyetinin fiyatlı binen yolculardan ve belediye bütçesinden karşılandığı aktarılan görüşte, “ileri yaşlarına karşın sırf indirimli öğrenci kartını kullanmak ismine öğrenciliğini sürdüren vatandaşların kamu üzerinde önemli bir yük oluşturduğu” öne sürüldü.
204 BİN 285 LİRA İDARİ PARA CEZASI
Başvuruyu inceleyen TİHEK, “yaş temelinde ayrımcılık yasağının ihlal edildiğine” karar vererek, belediyeye üst sondan 204 bin 285 lira idari para cezası uyguladı.
“YAŞ TEMELİNDE DİREKT AYRIMCILIK”
Kararda, bir kişinin hukuken tanınmış hak ve hürriyetlerden, karşılaştırılabilir durumdakilere kıyasla eşit formda yararlanmasını yaşı nedeniyle engelleyen yahut zorlaştıran her türlü farklı muamelenin, yaş temelinde direkt ayrımcılık olarak tanımlandığına işaret edildi.
“ADİL DENGEYİ ZEDELEYİCİ”
Belediyenin sınırlamaya münasebet gösterdiği konuların, haklı ve yasal münasebetlere dayandığı istikametinde kanaat oluşsa da “30 yaşından gün almış öğrencilerin faal çalışma hayatına dahil olabileceği” varsayımının orantılı olmadığı tabir edilen kararda, şunlar yer aldı:
30 yaşından gün almış öğrencilerin eğitim düzeyi, eğitim çeşidi, gelir durumu üzere farklılıkları gözetilmeksizin sırf bu yaş kümesinin iş gücüne iştirakinin yüksek olduğu varsayımına dayalı olarak yapılan toplu taşıma fiyat düzenlemesinin, elde edilmek istenen kamu faydası ile farklı fiyatlandırmaya tabi tutulan öğrencilerin hakları ortasında adil dengeyi zedeleyici nitelikte olduğu değerlendirmesine varılmaktadır.
