Mavi Dil Hastalığı: Belirtileri ve Tedavisi
Mavi dil hastalığı, son zamanlarda endişe verici bir durum haline gelmiştir. Özellikle Adana’nın İmamoğlu ilçesinde, hayvanlarda görülen mavi dil hastalığı nedeniyle bir mahalle karantina altına alınmıştır. 24 farklı alt tipi bulunan mavi dil virüsü, bulaşan virüsün türüne ve hayvanın cinsine bağlı olarak farklı belirtiler gösterebilir. Bu hastalık, enfekte olan Culicoides türü böceklerin hayvanları ısırmasıyla bulaşan viral bir enfeksiyondur ve geviş getiren büyük ve küçük baş hayvanlarda yaygın olarak görülmektedir. Aşağıda, mavi dil virüsünün belirtileri, tedavi yöntemleri ve detayları yer almaktadır.
Mavi Dil Hastalığı Nedir?
Mavi dil, “Blue tongue” olarak da bilinir ve Culicoides cinsi sokucu sinekler tarafından taşınan, sığır, koyun, keçi ve deve gibi evcil hayvanlar ile bazı yabani geviş getiren hayvanlarda görülen viral bir enfeksiyondur. Bu hastalık, konjesyon, ödem ve hemoraji gibi belirtilerle karakterizedir.
Mavi Dil Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Mavi dil hastalığı, tüm geviş getiren hayvanları etkileyebilir. Hastalık, “Tatarcık” olarak bilinen sokucu sineklerin hasta hayvanlardan kan emmesiyle başlar. Bu sinekler, daha sonra sağlıklı bir hayvanı ısırarak virüsü onlara bulaştırabilir.
Mavi Dil Virüsü İnsana Bulaşır Mı?
Mavi dil hastalığı, hasta hayvanlara doğrudan temas etmek ya da bu hayvanların sütü veya yünü aracılığıyla insanlara bulaşmaz. Yani insanlar için bir tehdit oluşturmaz.
Mavi Dil Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
- Yüksek ateş.
- Fazla miktarda tükrük salgısı ve salya akıntısı.
- Önce şeffaf seröz, sonra irinli mukoprulent burun akıntısı.
- Solunum güçlüğü ve kesik kesik nefes alma.
- Ağız, dudaklar, yüz, göz kapakları ve kulaklarda ödeme doğru gelişen hiperemi ve konjesyon.
- Ağız mukozasında ülserasyon ve nekrozlar.
- Dil, hiperemik ve ödematöz olup, hastalığın ilerleyen aşamalarında siyanotik (mavi), şişmiş ve bazen de ağızdan dışarı sarkmış olabilir.
- Tırnakların koroner bandında hiperemi sonucu kırmızılaşma.
- Hiperemi, kasıklar, perineum ve koltuk altlarına yayılabilir.
- Ayaklarda görülen pododermatitis ve myositis topallığa yol açabilir.
- Ciddi durumlarda Torticollis (başın anormal bir şekilde eğilmesi).
- Yavru atma ve malforme kuzu doğumları.
- Pneumonia (zatürre) komplikasyonları.
- Zayıflama.
- 8-10 gün içinde ölüm veya kıllarda dökülme (alopecia), kısırlık ve büyüme geriliği ile seyreden uzun bir nekaat dönemi ile iyileşme.
Mavi Dil Tedavisi Var Mı?
Mavi dil hastalığına karşı doğrudan bir tedavi mevcut değildir. Koyunlar için aşı ile korunma sağlanması önerilmektedir. Ülkemizde BT-4 serotipine karşı aşı uygulanmaktadır. Ayrıca, sineklerle mücadele de büyük önem taşımaktadır. Hastalığın salgın şeklinde görüldüğü yerlerde, özellikle değerli damızlık gebe hayvanların, gebeliklerinin ilk döneminde uygun bir repellent (sırttan dökme, püskürtme vb.) kullanılarak sineklerden korunması, malforme doğumların ve yavru kayıplarının önlenmesine yardımcı olabilir.
Karantina önlemleri ve kontrollü hayvan hareketleri, hastalığın yayılmasını engellemek için kritik bir rol oynamaktadır.
