Kalpte üfürüm, kan akışının kalp kapakçıklarından geçişinin bozulması nedeniyle ortaya çıkar ve bir çeşit hışırtı sesine neden olur. Üfürümler yeterli huylu (fizyolojik) yahut makus huylu (patolojik) olabilir.
İyi huylu olanlar tedaviye gereksinim duymazlar. Kalp üfürümleri çocuklarda sıklıkla görülür, fakat kalbin büyük damarlarında ve odacıklarında çalkantılı kan dolanımı nedeniyle birden fazla vakit patolojik bir yeri olmayan saf bir üfürümdür.
Tanı, 50 yaş üstü herkesin yılda en az bir defa yaptırması gereken ultrasonlu kardiyolojik muayene sayesinde konur.
Kalpte üfürüm nedir?
Kalp dört odadan oluşur, iki kulakçık ve iki karıncık. Kan, kulakçıklar düzeyinde açılan toplardamar ismi verilen damar sistemi aracılığıyla kalbe taşınır ve atardamar ismi verilen öbür bir damar sistemi aracılığıyla kalpten dokulara ve akciğerlere taşınır.
Kalbi dinlerken olağanda iki ses duyulur. Birinci ve ikinci ses ortasında kısa bir duraklama (sistol) ve uzun bir duraklama (diyastol) vardır.
“Kalpte üfürüm” terimi, olağan kalp atışlarına eşlik eden karakteristik hışırtıyı söz eder. Kanın kalp kapakçıklarından geçişinin bozulması ile ortaya çıkar.
Üfürümler doğuştan mevcut olabilir yahut ömrün ilerleyen periyotlarında ortaya çıkabilir. Bunlar kesinlikle bir bozukluk değildir, lakin altta yatan bir sıhhat meselesini da gösterebilirler.
İyi huylu üfürüm önemli bir sorun değildir, kalp sağlıklı kabul edilir. Bu cins üfürüm bebeklerde ve küçük çocuklarda yaygındır ve ekseriyetle yaşın ilerlemesiyle birlikte kaybolur.
İyi huylu üfürüm yetişkinlerde de bulunabilir ve ağır fizikî aktivite, hamilelik, ateş, anemi, hipertiroidizm yahut ergenlikte tetiklenebilir. Örnekler Still üfürümü, periferik pulmoner stenoz ve pulmoner ejeksiyondur.
Çocuklarda kalpte üfürüm
Kalpte üfürüm çocuklarda sıklıkla görülür, fakat kalbin büyük damarlarında ve odalarındaki çalkantılı kan sirkülasyonu nedeniyle ekseriyetle patolojik bir yeri olmayan yeterli huylu bir üfürümdür.
Ancak kimi durumlarda özel izleme ve özel tedavi gerektiren kıymetli bir kalp hastalığının tek klinik belirtisidir. Bir çocukta kalp üfürümleri, detaylı bir tıbbi hikaye ve patolojik kalp üfürümünün teşhisine imkan tanıyan eksiksiz bir klinik muayene ile değerlendirilmelidir.
İyi huylu bir üfürüm ile patolojik bir üfürüm ortasındaki ayırıcı tanıyı yapmak bazen zordur. Bu nedenle kesinlikle bir çocuk tabibine başvurulmalıdır.
Kalpte üfürüm belirtileri
Çoğu vakit, rutin bir klinik muayene sırasında doktor tarafından bir kalp üfürüm keşfedilebilir.
Hasta aşağıdakiler üzere belli belirtiler yaşayabilir:
– Siyanoz (ekstremitelerin ve dudakların renginin maviye dönmesi),
– Dispne (nefes almada zorluk),
– Kalp ritmi bozuklukları (çarpıntı),
– Kısa müddetli şuur kaybı,
– Kalp ağrısı,
– Kalp yetmezliği.
Kalpte üfürümün patolojik mi yoksa güzel huylu mu olduğu baştan tespit edilmelidir.
İyi huylu üfürümler aşağıdaki özelliklere sahiptir:
– Sıklıkla çocuklarda görülürler (görülme oranu yüzde 50-75’tir), – Düşük bir yoğunluğa sahiptirler, – Kararsız olurlar, – Kalbin farklı bölgelerinde, bilhassa sırtüstü konumda duyulabilirler, – Çoklukla efor yahut telaş durumlarından sonra ve ateşli durumlarda ortaya çıkarlar. – Yüksek yoğunlukları vardır, – Hasta semptomatik olabilir, – Kalbin fizyolojik sesleri değişir, – Kimi kalp hastalıklarında ortaya çıkarlar. Kalpte üfürüm patolojik ise EKG, akciğer radyografisi, kardiyolojik konsültasyon ve kardiyak ultrason üzere daha ileri testler gereklidir. İyi huylu bir üfürüm tedavi gerektirmez. Öte yandan, berbat huylu bir üfürümün tanınması ve vaktinde tedavi edilmesi kıymetlidir. Nefes darlığı, çarpıntı yahut göğüs ağrısı üzere belirtiler geliştiğinde kesinlikle bir uzmana başvurulmalıdır. Bununla birlikte, çoklukla patolojik üfürümler büsbütün asemptomatik kalır, bu nedenle yılda en az bir defa kalp muayenesi yaptırılmalıdır. İyi huylu kalp üfürümleri tedavi gerektirmez. Patolojik üfürümler periyodik tıbbi muayenelerle izlenecek ve üfürümleri oluşturan nedene bağlı olarak ilaç yahut ameliyatla tedavi edilir. Genellikle mitral kapak bozuklukları yaygındır. Hasta asemptomatik olabilir, kalp ağrısı yahut çarpıntı yaşayabilir. Tedavi, nezaret ve beta blokerlerin uygulanmasından oluşur. Tüm hastalar, kapakların enfeksiyonunu ve endokardit gelişimini önlemek için kısa antibiyotik tedavisi alır. Doğuştan gelen kalp üfürümünün başlamasını önlemek mümkün değildir. Yaşla birlikte ortaya çıkanlarda ise hipertansiyonun denetimi kıymetli bir risk faktörüdür. 35 yaşından itibaren genel olarak önleyici emeller için her 3 ayda bir tansiyon ölçümü yapılmalıdır. Tanı konulduktan sonra, EKG ve kardiyak ultrason ile yıllık kardiyolojik denetim yapılması gerekir. Sağlıklı bir hayat stili, kilo denetimi, glisemik pahalar ve orta derecede fizikî aktivite, patolojik kalp üfürümlerinin başlangıcının önlenmesi için yapılmalıdır.Patolojik kalp üfürümleri ise aşağıdaki özelliklere sahiptir:
Kalpte üfürümün riskleri
Kalp üfürümünün tedavisi
