İzmir’de Denizin Renk Değişimi ve Plankton Patlaması
İzmir’in iki ayrı ilçesinde denizin rengindeki farklılıklar dikkat çekti. Karşıyaka ilçesindeki Mavişehir Balıkçı Barınağı çevresinde deniz, yeşil bir renge büründü. Bu durum, Deniz Bilimci Prof. Dr. Doğan Yaşar tarafından açıklanarak, “Bu renk değişimleri tamamen planktonlar; yani mikroorganizmalar nedeniyle oluşuyor. Karşıyaka’da gözlemlenen yeşil renk ile burada gördüğünüz kırmızımtrak renk arasında ciddi bir fark var. Şu anda ciddi anlamda bir koku da mevcut,” dedi.
Prof. Dr. Doğan Yaşar, denizlerde meydana gelen renk değişimlerinin plankton patlamaları sonucu gerçekleştiğini belirtti. Peki, plankton patlaması nedir ve neden olur? İşte detaylar:
PLANKTON NEDİR?
Plankton, denizlerde ve göllerde bulunan mikroskobik organizmalardır. Türkiye’nin birçok bölgesindeki denizlerde, özellikle Marmara Denizi’nde, genellikle ilkbahar mevsiminde deniz suyunun ısınmasıyla birlikte planktonların aşırı çoğalması olayı yaşanmaktadır. Bu olay, ‘plankton patlaması’ olarak adlandırılmaktadır. Deniz suyu üzerinde yeşil, sarı, kırmızı, kahverengi veya beyaz gibi renklerde görülen bu plankton çoğalmaları, genellikle kapalı koylar ve körfezlerde daha yaygındır.
PLANKTON PATLAMASI NEDEN OLUR?
Renk değişimleriyle birlikte kötü bir kokunun da yayıldığını ifade eden Prof. Dr. Yaşar, “Deniz suyunda her litrede ortalama 1 milyon mikroorganizma bulunmaktadır. Bu organizmalar sıcaklık ve kirlilik koşullarıyla çoğalır ve deniz suyundaki organizma sayısı 2 milyona kadar çıkabilir. 2 milyon organizma seviyesine ulaştıklarında, ortamda yeterli oksijen kalmaz ve bu organizmalar ölür. Sonuç olarak, denizde mavi, yeşil, kırmızımtırak veya beyaz renkler gözlemlenebilir. Bu renk değişiklikleri, planktonların ölüleri nedeniyle ortaya çıkar,” şeklinde konuştu. Yaşar, Türkiye’nin denizlerinin en büyük sorunlarından birinin foseptik olarak kullanılması olduğunu ekledi. Ülkemizde ilk kez 1955 yılında İzmir iç gölgesinde büyük bir plankton patlaması yaşanmış, bu patlama sonucunda binlerce balık ölmüştür.
PLANKTON PATLAMASI ZARARLARI
Okyanuslarda meydana gelen plankton patlamaları, insanların her yıl fosil yakıt kullanımı sebebiyle ortaya çıkan kirliliğin üçte birini atmosferden temizleme görevini üstlenmektedir. Özellikle Kuzey Atlantik, okyanusların atmosferden temizlediği toplam karbon dioksit miktarının %20’sini ortadan kaldırmaktadır.
