Yükseköğretime Geçiş Sınavı olan YKS için vakit yaklaşıyor. 3 milyon 498 bin 18 adayın müracaat yaptığı imtihan 17 – 18 Haziran tarihlerinde gerçekleştirileceği biliniyor.
Peki, milyonlarca adayı etkileyecek olan imtihan adaylarda ne tıp ruhsal süreçler yaratıyor?
Çocuk Ergen Psikoloğu Gamze Gülsoy, imtihan sürecinde telaşın doğal bir sonuç olduğunu tabir etti.
“STRES BULAŞICI BİR DUYGUDUR”
Stresin bulaşı bir his olduğunu belirten Psikolog Gamze Gülsoy, ailelerin de imtihan sürecinde gerilimli hissedebileceğini lakin bu gerilimin seviyesinin kıymetli olduğunu lisana getirdi.
Gülsoy şu halde devam etti:
“Ailenin gerilimle baş etme maharetini geliştirmesi gerekir, gerekirse bu hususta uzman takviyesi almalı. Çocuklarının hayatlarına yönelik sonlarının farkında olmalılar. Çocuğun başarılarına ve güçlü taraflarına dair olumlu geri bildirimlerde bulunmalı, imtihana dair konuşmalarda hassas davranmalı, beklentilerini gerçekçi tutmalılar. Çocukların akranlarıyla kıyaslanmaması gerekir. Kıyaslama yapmak çocuğun yetersizlik hissini tetikleyecektir. His ve fikir paylaşımı, empati kurmak oldukça önemlidir. Sınavı yüceltmemek, mevt kalım sorunu yapmamak ve yüreklendirici davranmak bu süreçte kıymetli olacaktır.”
“GERÇEKÇİ OLMAYAN HİSLERE KAPILMAYIN”
Herkesin imtihana dair yaşadığı gerilimin birbirinden farklı olduğunu ve imtihana yüklenen mananın imtihan gerilimini artırabildiğini belirten Psikolog Gamze Gülsoy, bu süreçte bir ölçü telaş yaşamanın epeyce beklendik bir durum olduğundan ve olağan seviyede derdin fonksiyonel olacağından bahsediyor.
Gülsoy şu halde devam ediyor:
“Yüksek seviye korku, performansı olumsuz etkileyecektir. İmtihana dair gerilim yaşayan adaylar yalnız olmadıklarını bilmeliler. En başta imtihan gerilimini bastırmaya çalışmak yerine kabul etmekte yarar var. Gerilim hissini tanımak, sebepleri üstüne düşünmek gerekir. Gerçekçi olmayan düşünme alışkanlıklarını farklı bir gözle yine kıymetlendirmek gerekir. Özetle öğrencinin “sınavda başarılı olamazsam hayatımın sonu olur” üzere gerçekçi olmayan niyetleri tekrar değerlendirmesi gerekir. Buna örnek olarak “hiçbir imtihan hayatın sonu değildir, elimden gelenin en uygununu yapacağım” üzere alternatif niyetler geliştirilmelidir. Bu süreçte nefes alma antrenmanları, gevşeme antrenmanları, dikkatini öteki noktalara odaklama üzere tekniklerden faydalanılabilir.”
Çocuk Ergen Psikoloğu Gamze Gülsoy’dan adayları rahatlatacak teklifler şu biçimde:
Sınavdan birkaç gün önce:
1. Dersi bırakıp bol oksijen almaya çalışmalısınız: Dinlenebileceğiniz, kendinizi güzel hissettirecek bol oksijenli ortamlarda, sevdiğiniz bireylerle birlikte, sevdiğiniz aktiviteleri yapmaya çalışmak size uygun gelecektir.
2. Bol proteinli az yağlı beslenmeye ihtimam gösterin: Beslenme tertibinin sağlıklı olması her şey için hayli değerli. İmtihandan evvel de protein odaklı, taze zerzevat ve meyvelerin yüklü olduğu öğünler hazırlamaya çalışın. Ağır, yağlı yiyeceklerden kaçının. Bu çeşit besinler metabolizmanızı etkileyip, performansınızı düşürebilir.
3. Rahatlayın: İmtihandan evvelki geceler, çok geç saatte uyumamak, uyumadan evvel ekran müddetini azaltarak uyku sisteminize dikkat etmelisiniz. Kaygıdan ötürü uykuya dalmakta zahmet çekmeniz durumunda dinlendirici bir müzik eşliğinde nefes idmanları yapmak düzgün gelecektir.
Sınav günü:
1. Güç veren kahvaltı tüketmelisiniz: Her vakit yediğiniz şekilde besleyici, güç veren bir kahvaltı yapmaya çalışın.
2. Trafiği düzgün hesaplayın: Konuttan kendi aracınızla gidecekseniz trafiği göz önünde bulunduracak formda meskenden çıkmalısınız.
3. İmtihan için gerekli evrakları unutmayın: Yanınızda nüfus cüzdanı, giriş evrakı üzere evraklarınızı aldığınızdan emin olun.
Sınav anında:
1. Mühletin hepsini kullanın: Size verilen imtihan müddetini sonuna kadar kullanmaya çalışın.
2. Takıldığınız soruyu geçin: İmtihan anında sorularda takılma vb. yaşadığınızda bunun süreksiz olduğunu bilin. Takıldığınız soruya bir işaret koyarak imtihana devam edin. Takıldığınız soruya geri dönüp, üzerine düşündüğünüzde tahlile daha kolay ulaşabilirsiniz.
3. Nefes alın: İmtihanda heyecanlandığınızı hissettiğinizde, oturma konumunuzu değiştirin, omuzlarınızı dikleştirin, ardınıza yaslanın. Soru ortalarında nefes alın. Bu nefes antrenmanları kaslarınızı gevşetecek ve size yardımcı olacaktır.
