Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Ürdünlü mevkidaşı Ayman Safadi, AK Parti Genel Merkez binasında düzenlenen “Filistin’in Geleceği” isimli konferansta konuştu.
Bugün Gazze’de karşı karşıya kalınan trajedinin yeni bir trajedi olmadığına değinen Fidan, “70 yıldır gözümüzün önünde gerçekleşen bir trajedidir. Memleketler arası, Arap ve İslam topluluğu maalesef güçsüz kalmış ve bu trajediyi bitirme konusunda başarısız olmuştur. Son 70 yıldır bölgede yaşayan beşerler ızdırap çekmekte ve hepimiz Filistin konusu nedeniyle bir utanç duyuyoruz. Bu trajedi 7 Ekim’den bu yana yeni bir form aldı ve hiç kimse bu türlü bir şeyin tahayyülünde bile değildi. İş artık soykırıma geldi. Bir soykırım gözümüzün önünde meydana gelmekte ve memleketler arası topluluk bunu durdurma noktasında yaramamakta ve çaresiz kalmaktadır.” diye konuştu.
“YAPAY ZEKA VURUN DİYOR, MAKİNE ÖLDÜRÜYOR DEDİLER”
Gazze’de birden fazla bayan ve çocuk olmak üzere 42 bin insanın şuurlu ve sistematik bir halde maksat gözetmeksizin gerçekleştirilen ataklar sonucunda hayatını kaybettiğini hatırlatan Fidan, “Savaş terminolojisine baktığınız vakit bu bireyler İsrail askerleri tarafından gaye alınıyor. Birtakım askeri analistler çok fazla bayan ve çocuk öldürüldü zira yapay zeka tarafından amaç belirlemesi yapıldı diye söylüyorlardı. Yapay zeka ‘vurun’ diyor, makine öldürüyor dediler. Kendilerinin ortaya koyabilecekleri en hoş ve en güzel mazeret bu esasen, öbür bir şey yok. Bu da insanlık bedellerine yapılan bir öbür saygısızlık.” değerlendirmesinde bulundu.
“SOYKIRIM YAPILDIĞININ ALTINI KALIN ÇİZGİLERLE ÇİZMELİYİZ”
Bakan Fidan, Filistin sorununun kökenine gidilmesi gerektiğine vurgu yaparak, “Bununla alakalı çok şey söyleniyor lakin çok az şey yapılıyor. Soykırım yapıldığının altını kalın çizgilerle çizmeliyiz ve hiçbir vakit unutmamalıyız. Bizlerin bu neden harekete geçmesi lazım. İkinci nokta ise soykırımdan daha büyük bir trajedi daha var, bu da milletlerarası topluluğun takındığı hal. Milletlerarası topluluk ve sistem büsbütün çökmüştür ve bu da görmüş olduğumuz bir imtihan oldu ve imtihanın sonucunda son 1 yıldır sistem çöktü.” sözlerini kullandı.
“DÜNYA 5’TEN BÜYÜKTÜR DEDİK VE DEMEYE DE DEVAM EDECEĞİZ”
Gazze’de yaşanan katliamın memleketler arası topluluk tarafından belirli bir azınlığın yararına olacak halde tasarlandığının delili olduğunu söyleyen Fidan, “Dünya 5’ten büyük dedik ve her vakit demeye de devam edeceğiz. Bu noktada memleketler arası sistemin temel sorunu budur. Bunu çözmemiz gerekiyor lakin bu çözülene kadar Gazze’de yaşanan emsal sorunların tekrar yaşanacağını göreceğiz. Ukrayna’da ve Afrika’da binlerce insan hayatını kaybediyor. Yüz binlerce insan dünyanın dört bir tarafında açlık çekiyor zira milletlerarası sistemin tercihleri var ve bazın azınlıkta olan imtiyazlı ülkelerin öncelikleri doğrultusunda gidiyor. Sistemin çöküşü, soykırım ve milletlerarası topluluğun işe yaramamasını durdurmamız lazım. Bilhassa batıdaki ülkelerin halkları her şeye tamam demiyor. Bizim orada da dostlarımız var. Oradan da biliyoruz ki beşerler da buna karşı lakin milletlerarası sistem maalesef buradaki soykırımı durdurma konusunda adım atmıyor. Beşerler ellerinden geleni yapıyorlar, bu suça ortak olmuyorlar. Son aylarda birtakım Avrupa ülkelerinin ön plana çıktığını görüyoruz. Filistin Devletini tanıyorlar. İspanya, Slovenya, İrlanda ve Norveç aldığı tanıma kararlarıyla sahiden asil ülkeler.” dedi.
“NETANYAHU İKİ DEVLETLİ TAHLİLİ BÖLGEDE BİLE UNUTTURDU”
En baştan beri bölgedeki tahlilin iki devletli yapıdan geçtiğinin altını çizdiklerini kaydeden Fidan, kelamlarına şöyle devam etti:
“İki devletli tahlil, Filistin ve İsraillilerin güvenliği için elzemdir. Bölgede İsrail halkına sorduğunuz vakit onlar da Filistin halkına bunun verilmesi gerekiyor diyor. Biz dostlarımızla birlikte son 1 yıl içerisinde iki devletli tahlil için çok çalışıyoruz. Netanyahu kendisi ismine son 20 yıldır başarılı bir sistem oluşturdu ve iki devletli tahlili bölgede bile unutturdu. İki devletli tahlil gerçekleşmediği surece bölgesel krizlere neden olacak. Bunu durdurabilmemiz ve çatışmanın bölgeye yayılmaması için adil bir formda sıkıntıyı ele almamız ve iki devletli tahlili getirmemiz lazım. Biz her vakit bunun altını çiziyoruz lakin Netanyahu hükümeti uzun vakitten bu yana Filistinlilere devlet verme niyetini göstermiyor. Mevcut durumu İsrail’in güvenlik sıkıntısıymış üzere göstermeye çalışıyor. Biz, İsrail ve halkının, gelecek kuşakların güvenliğinin olabilmesi için iki devletli tahlile gereksiniminiz var ve bu tek tahlil opsiyonudur diyoruz. Filistinlilerin kendi egemenlikleri olursa lakin bu gerçekleşebilir. Şu anda biz memleketler arası topluluğun tamamına bir davet yapıyoruz. İki devletli tahlili lütfen benimseyin ve bunun için bastırın. Bunu da elinizden gelenin en uygunuyla yapın. Dostlarımız ve milletlerarası topluluk sayesinde BM’ye bağlı 150’nin üzerinde ülke Filistin Devletinin tanınması istikametinde bir karar aldı ve Filistin BM’de artık temsil ediliyor. Genel Kurul’da öbür ülkelerin temsilcileriyle oturuyor. Bu tarihi bir muvaffakiyettir.”
“AVRUPA ÜLKELERİNİN ATEŞKES SÖZÜNÜ KABUL ETMEDİĞİMİZİ GÖRDÜK”
Birkaç ülke haricinde neredeyse her ülkenin Gazze’de derhal bir ateşkes, çok süratli bir biçimde Gazze’ye ulaştırılacak insani yardımlar ve iki devletli tahlilde mutabık olduğunu söz eden Fidan, “Evrensel olarak ülkeler tarafından kabul edilmiş olan soykırıma karşı bütün devletlerin mutabık olduğu bir konu. Bizim için sorun şu; bunu nasıl yürürlüğe koyacağız ve uygulayacağız. Bu duruma gelebilmek ve bütün ülkeleri bu 3 gerçeği kabul etmeye ikna edebilmek çok zordu. Savaş başladıktan yaklaşık 1 ay sonra Kahire’de birinci bölgesel tepe gerçekleştirildi. Hem bölgeden hem Avrupa’dan hem de öbür ülkelerden önderler geldi. 20 bakan tek bir oda tartışmalara başladığımızı ve bu tepenin son bildirgesi üzerinde mutabık kalmaya çalıştığımızı çok uygun hatırlıyorum. Biz Avrupa ülkelerinin ateşkes sözünü kabul etmediğimizi gördük. Kimse ateşkes sözünü bu bildirgenin içine derç etmek istemedi.” tabirlerine yer verdi.
“İSRAİL’İN SOYKIRIM YAPMASINI ENGELLEYECEK HİÇBİR ŞEY YAPMIYORLAR”
ABD’nin kör bir formda İsrail’in planını desteklediğini ve bölgede tahlil konusunda yapılan işi daha güç hale getirdiğine vurgu yapan Bakan Fidan, “ABD sadece bölgeyi değil birebir vakitte milletlerarası sistemi domine ediyor ve veto gücüne de sahip. Şu anda ABD’de de İsrail siyasetleri ile ilgili iki kanat. Bunlardan bir tanesi İsrail sonlarının genişletilmesini savunuyor. İsrail ne yaparsa yapsın desteklemek istiyorlar ancak iki devletli tahlili destekleyen bir küme da var ancak İsrail’in soykırım yapmasını engelleyecek hiçbir şey yapmıyorlar. Bu iki kanat bu soykırımı durdurmak için rastgele bir biçimde yarar sağlamıyor. Daima olarak protestolar gerçekleştiriyorlar lakin bu da açıkçası hiçbir şeye değmiyor. Bu hepimiz için çok büyük bir konu ve hepimiz bunun farkında olmamız lazım. Maalesef, Avrupa’daki birtakım ülkeler ABD’nin durumu yüzünden ABD’nin siyasetlerini destekliyorlar ve rastgele bir soru sormadan bunu yapıyorlar.” açıklamasında bulundu.
Tek bir kamyonun bile Refah Hudut Kapısı’ndan Gazze’ye geçemediğini söyleyen Fidan, Filistinli insanlara gönderilen her türlü insani yardımın Mısır’ın El-Ariş kentinde durdurulduğuna dikkati çekti.
“İSRAİL’İN BEDEL ÖDEMESİ ŞART”
“Ne söylersek söyleyelim oradaki trajediyi bir zerre anlatmaya yetmez” diyen Fidan, kelamlarını şu biçimde sürdürdü:
“Elimizden geleni yapmalıyız, yorulmadan, bıkmadan çok çalışmalıyız ve insani yardımın oraya girebilmesi için her şeyi yapmamız lazım. Bu insanlığın bir numaralı önceliği olmalıdır. BM Genel Sekreteri de oradaki insani krizden ötürü hayli telaşlı. UNRWA bir BM kuruluşu, Netanyahu hükümeti tarafından bir terörist tertip olarak kabul ediliyor ve ona da saldırıyorlar. Sözlerin ve diplomasinin artık sonuna geldik diye düşünüyorum. Milletlerarası topluluğun artık hukuk yoluna başvurması, İsrail’in boykot edilmesi ve daha fazla desteklenmemesi gerekiyor. Her ne alanda olursa olsun memleketler arası topluluğun dayanağı kesmesi gerekiyor. İkinci basamağa geçmemiz lazım, şayet geçemezsek İsrail soykırıma devam edecek. İsrail şu anda bir ekonomik, askeri ve siyaset olarak rastgele bir bedel ödemiyor. Netanyahu hükümetinin bedel ödememesi durumunda her hangi bir formda süregelen soykırımı durdurmamız mümkün değil. Hasebiyle, İsrail hükümetinin ve onu destekleyenlerin bir bedel ödemesi kural.”
Netanyahu hükümeti tarafından savaş çığırtkanlığının devam etmesinin ve savaşın Lübnan’a sıçramasının Gazze’yi unutmaya sebebiyet vermemesi gerektiğini kaydeden Fidan, “Böyle bir tehlike de var. Memleketler arası medya artık daha çok Lübnan’a odaklanmaya başladı. Bu savaş tahminen diğer alanlara da sıçrayabilir. Lübnan’daki savaşın Gazze’yi unutturmasını engellemeliyiz.” diye konuştu.
Ürdün Dışişleri Bakanı Ayman Safadi ise İsrail’in Batı Şeria ve Lübnan’da daima savaş kabahati işlediğine dikkati çekerek, bir ülkenin bu cins sorumsuzluktan sonra cezalandırılmadığının görüldüğünde o vakit hukukun uygulanmadığının söylenebileceğini kaydetti.
“ORTA DOĞU ÜSTÜNE DÜŞENİ YAPMADI”
Ukrayna’da uygulanan milletlerarası hukukun Gazze’de ve Lübnan’da neden uygulanmadığına değinen Safadi, “Durum tıpkı değil, Gazze’nin bir devlet olduğu konusunda mutabık değiliz diyorlar. Biz buranın bir devlet olduğunu düşünüyoruz ve memleketler arası hukukun çiğnendiği ve toprakları işgal altında olan bir devletten bahsediyoruz. Birebir vakitte İsrail, Lübnan’ın egemenliğini de hiçe sayıyor. Daima olarak günahsız insanlara saldırıyor ve hayatlarından ediyor. Orta Doğu üstüne düşen vazifesi yapmadı. İsrail’in milletlerarası hukuk nezdinde sorumlu gösterilememesi büyük bir sorun. Şu anda milletlerarası mahkemelerde İsrail soykırım cürmüyle yargılanıyor. Dünyanın bunu görmezden gelmesi ve hukukun en süratli biçimde insani yardımların İsrail tarafından engellenmesi tüzel bir sıkıntıdır. İsrail’in yargılanması gerekmektedir. Bir sonraki savaşta yeniden insan hakları çiğnendiğinde geç olabilir zira milletlerarası hukuk gereğini yerine getirmiyor.” dedi.
Gazze’de yaşanan acıların dindirilmesi için kolektif bir duruş sergilenmesi gerektiğine vurgu yapan Safadi, “Bir plan dahilinde hareket etmek ve bağımsız, hükümran bir Filistin Devleti’ni kabul etmek gerekiyor. Bilhassa Batı Şeria ve Gazze’yi de içine alacak formda ve başşehri Kudüs olacak halde bir planı devreye sokmak ve tekrar inşayı sağlamak gerekiyor. Şayet buradaki acılara göz yummaya devam edersek sahiden 2,3 milyonun her şeyi kaybettiğini göreceğiz. Herkesin aile üyelerini, hastanelerin, okulların, ibadethanelerin ve kiliselerin kaybolduğunu göreceğiz.” tabirlerini kullandı.
