Kendini makûs ve mutsuz eden beşerler depresyona girdiğini hissederken, ani duydu değişiklikleri yaşayanlar bipolar bozukluktan şüphelenir. Pekala Bipolar bozukluk nedir, nasıl anlaşılır, tedavisi var mıdır?
Bipolar bozukluk ya da eski ismiyle manik depresif hastalık, tüm dünyada her 50 bireyden birini etkileyen, yaklaşık toplumda %2 yaygınlıkta, bu sebeple de sık görülebilen bir hastalıktır.
Bipolar bozukluktan muzdarip olan hasta, sıklıkla his durumunda çok yükselmelerden, çöküşlere ve tekrar yükselmelere evrilen ve ekseriyetle ortalarda olağan his durum devirleri bulunan büyük dalgalanmalar yaşarlar.
BİPOLAR NASIL ANLAŞILIR?
Bipoların en bariz özelliği kişinin ruh halinin uçlarda olmasıdır. Bipolar bozukluk en yüksek düzeydeyken kişi hiperaktif bir ruh haline bürünür ve kendini çok keyifli hisseder.
Fakat depresyon haline büründüğünde ise dış dünyaya kendini kapatabilir ve hatta intihar eğilimi gösterebilir.
Ümitsizlik, keyif alamama, içe kapanma, huzursuzluk hissi, çok heyecan ve endişe, ani his durum değişimleri, apansız sonlanma, kuşku hali, günlük işleri yeirne getirememe, halsizlik ve buna misal belirtiler ortaya çıkmaktadır.
Çoğu insan his durum bozukluklarını fark edebilirken, ileri düzey bipolar bozukluğu yaşayanların bu durumu kendi kendine fark etmesi zordur.
BİPOLAR BAŞLANGICINA DAİR İPUÇLARI
-
Az uyuma
-
Etrafı rahatsız edecek davranışlar ve konuşmalar yapmak
-
Sürekli fikir uçuşması
-
Aşırı konuşma
-
Aşırı heyacanlı yahut huzursuz olma
-
Aşırı para harcama, gereksiz şeyler alma
-
İştahta değikilikler
BİPOLAR BOZUKLUK GENETİK OLABİLİR Mİ?
Bipolar bozukluk ailelerde jenerasyonlar uzunluğu görülme eğilimi gösteren bir sıkıntıdır. Bipolar bozukluğun birçok hastada kalıtım yoluyla geçtiği konusunda görüşler bulunur.
Bipolar bozukluğu olan hastaların üçte ikiden fazlasının bu bozukluğu ya da depresyonu olan en az bir yakın akrabası mevcuttur; alkol ve unsur kullanım bozukluğu da teşhis konmamış bir duygudurum bozukluğunun belirtisi olarak görülebilir.
Bu da genetik etkenlerin değerli olduğunu ortaya koymaktadır. Lakin tekrar de, bu hastalığa sahip şahısların çocuklarında hangi oranda ortaya çıkacağı kesin değildir.
MANİ VE DEPRESYON DÖNEMLERİ
Bipolar bozukluğa sahip olan bir kişi, mani basamakta olduğunun farkına varamayabilir. Mani devir geçtikten sonra davranışlarını sorgulama etabı ortaya çıkmaktadır. Birçok bipolar hastası etrafındaki şahısların ikazları ile hastalığı fark edebilirler.
İleri bipolar bozukluğu teşhisi alan birtakım şahıslar, öteki hastalara nazaran daha sık ve şiddetli devirler geçirebilirler. Bu durum kişinin iş hayatını, arkadaşlık, aile ve özel ilgilerini etkileyebilir.
Bipolar bozukluğu olan şahıslar mani ve depresyon periyotlarında orada olmayan şeyleri görme, duyma yahut koklama üzere garip hisler yani halüsinasyonlar yaşayabilirler. Ayrıyeten öbür insanlara mantıksız görünen şeylere inanabilirler.
BİPOLAR BOZUKLUK TEDAVİ EDİLİR Mİ?
Bipolar bozukluk bireyden şahsa nazaran evreleri değiştiği için farklı tedavi süreçleri mevcuttur. Bipolar bozuklukta akut alevlenme devirlerinin tedavisi ve muhafaza tedavisi olmak üzere ikiye ayrılır.
Atak tedavisi (akut alevlenme), çağdaş tıbbın muvaffakiyetle tedavi edebildiği,hastanın vakit zaman geçirdiği manik yahut depresif atakların tedavisidir.
Atakların tekrarlama riskine karşı planlanan hami tedaviyle de, atak sıklığının azalması, hasta tekrar mani yahut depresyon geçirse bile bunların hafif olması ve kısa sürmesi sağlanmaktadır.
İkinci olarak ise uzun periyotta gözetici tedavinin sürdürülmesi gerekmektedir.
Bipolar tedavisinde tabip tarafından planlanan his durumunu dengeleyen ilaçlar ile birlikte destekleyici psikoterapilerin uygulanması hastalığın denetimi açısından önemlidir
