Beyin Yiyen Amip: Belirtileri ve Tedavisi
Son günlerde, İsrail’den gelen haberler, halk arasında “beyin yiyen amip” olarak bilinen Naegleria fowleri ile ilgili endişeleri artırdı. Bu amip türü nedeniyle 100’den fazla kişinin sağlık kuruluşlarına başvurduğu öğrenildi. Naegleria fowleri, Primer Amibik Meningoensefalit (PAM) adı verilen menenjit türlerine yol açabilir. Bu amip, burun yoluyla insan beynine girmekte ve çeşitli belirtilerle kendini göstermektedir. İşte, bu konu hakkında bilmeniz gerekenler:
BEYİN YİYEN AMİP NEDİR?
Naegleria fowleri, menenjite neden olan bir amip türüdür ve halk arasında “beyin yiyen amip” olarak tanımlanır. Bu amip, ortamın sıcaklığına bağlı olarak üç farklı yaşam döngüsü şekli gösterebilir. Doğal sularda, özellikle sıcak ve durgun sularda yaygın olarak bulunur.
BEYİN YİYEN AMİP NASIL BULAŞIR?
Bu amip, çamurlu su, göl ve yüzme havuzları gibi durgun sulardan insanlara bulaşmaktadır. Özellikle sıcak havalarda, bu tür sularda yüzme sırasında burun yoluyla vücuda girebilir. Naegleria fowleri türü amip, insandan insana bulaşmamaktadır.
TEDAVİSİ VAR MI?
Ne yazık ki, bu hastalığın bilinen etkili bir tedavisi yoktur ve %97 oranında ölümcül bir seyir izlemektedir. Ancak, Miltefosin isimli yeni bir ilacın denenmesi sonucunda kurtulan birkaç vaka bulunmaktadır. Bununla birlikte, bu hastalıkta meydana gelen aşırı beyin ödemi ile başa çıkmak oldukça zordur.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Naegleria fowleri, meningoensefalit adı verilen, beyin dokusunu ve beyni saran zarları etkileyen bir iltihaplanmaya yol açar. Genellikle burun yoluyla vücuda girdikten yaklaşık 10 gün sonra şu belirtiler ortaya çıkar:
- Şiddetli baş ağrısı
- Ateş
- Bulantı ve kusma
- Ense sertliği
- Nöbet geçirme
- Bilinç durumunun bozulması
- Halüsinasyonlar (hayal görme)
- Denge kaybı
Bu belirtiler hızla kötüleşerek, yaklaşık 5 gün içinde koma ve ölümle sonuçlanabilir.
BEYİN YİYEN AMİP TÜRKİYE’DE VAR MI?
Geçtiğimiz yıllarda uzmanlar, daha önce ABD gibi ülkelerde görülen Naegleria fowleri amibinin Türkiye’de de var olduğunu açıklamışlardı. Türkiye’de bazı amip türlerinin bulunduğunu belirten Prof. Dr. Ceyhan, “Güneydoğu’da görülen, bağırsakları etkileyen ve bazen kana geçerek organları da etkileyen amip türleri, ülkemizde yaygındır, özellikle yaz aylarında sıkça görülmektedir. Ancak, dünyanın farklı bölgelerinde başka amip türleri de bulunmaktadır. Naegleria fowleri, daha çok ABD’de bilinen ve sudan insanlara bulaşan bir amip türüdür. Beyin dokularını etkileyerek nadir vakalarda görülen ciddi hastalıklara yol açmaktadır” şeklinde açıklamalarda bulunmuştur.
