Kamuoyunun yakından takip ettiği kayıp Narin Güran haberleriyle birlikte, “dezenformasyon ne demek?” sorusu yeniden gündeme geldi. Milyonların gözü Diyarbakır’dan gelecek iyi habere çevrilirken, sosyal medya platformlarında gerçek olmayan pek çok iddia da öne sürüldü. Bu durum, dezenformasyonun ne denli tehlikeli bir olgu olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi. Yetkililer, vatandaşları dezenformasyon konusunda uyarmak amacıyla resmi bilgilere itibar edilmesi gerektiğini vurguladı. Bu gelişmelerin ardından, dezenformasyon yasası maddeleri de merak konusu haline geldi.
DEZENFORMASYON NEDİR, NE DEMEK? TDK’YE GÖRE ANLAMI
Dezenformasyon kelimesi, dilimizde sıkça kullanılan terimlerden biridir. Fransızca kökenli olan bu kelime, bilgi çarpıtma anlamına gelir. TDK’ya göre dezenformasyonun tanımı şu şekildedir:
- Bilgi çarpıtma
DEZENFORMASYON KELİMESİNİN KULLANIMI
Bilgi çarpıtma anlamına gelen dezenformasyon, özellikle sosyal medya ve dijital medya mecralarında yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Günümüz medyasının en büyük sorunlarından biri haline gelen dezenformasyon, yayılma hızı nedeniyle gerçek bilgilendirmenin önünü kapatmakta ve toplumda yanlış algıların oluşmasına neden olmaktadır.
DEZENFORMASYON YASASI NEDİR?
Basın Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun, ya da daha yaygın bilinen adıyla Dezenformasyon Yasası, 13 Ekim 2022 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) kabul edilmiştir. 18 Ekim 2022 tarihinde ise 31987 sayılı T.C. Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu düzenlemeye göre, halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak amacıyla ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bilgi yayan kişiler, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacaktır. Eğer fail, suçu gerçek kimliğini gizleyerek ya da bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işliyorsa, söz konusu ceza yarı oranında artırılacaktır.
Ayrıca, halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma suçu nedeniyle verilen bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kararları temyiz edilebilecektir. Erişim Sağlayıcıları Birliği’nin görev alanı, erişimin engellenmesi kararlarıyla birlikte içeriğin çıkarılması kararlarının uygulanmasına yönelik diğer kanunlarda yer alan düzenlemeleri de kapsayacak şekilde yeniden belirlenmiştir. Birlik ile erişim sağlayıcılar arasında kararların bildirimi noktasında doğru ve hızlı bir şekilde veri akışının sağlanmasını teminen gerekli yazılım ve donanımın, erişim sağlayıcılar tarafından kurulması yükümlülüğü getirilmiştir.
Son olarak, Erişim Sağlayıcıları Birliği’ne, kendisine gelen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesine yönelik mahkeme kararlarını, elektronik posta yoluyla ilgili içerik veya yer sağlayıcılarına bildirme imkanı tanınmıştır.