Chikungunya, ekseriyetle Aedes aegypti ve Aedes albopictus tipi sivrisinekler aracılığıyla insanlara bulaşan, Chikungunya virüsünün (CHIKV) neden olduğu akut ateşli bir hastalıktır. Birinci olarak 1952 yılında Tanzanya’da tanımlanan bu virüs, Alphavirus cinsine ilişkin bir RNA virüsüdür ve Togaviridae ailesinin bir üyesidir. Hastalık ismini, Tanzanya’daki mahallî lisanda ‘çarpılarak bükülmüş’ manasına gelen bir sözden almıştır, bu da virüsün neden olduğu şiddetli eklem ağrılarına atıfta bulunur.
BELİRTİLERİ VE BULAŞMA YOLLARI
Chikungunya virüsü enfeksiyonunun en önemli belirtileri ortasında yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı, kas ağrıları ve bilhassa eklemlerde simetrik tutulum gösteren şiddetli eklem ağrıları yer alır. Bu eklem ağrıları, kimi olaylarda aylarca, hatta yıllarca devam edebilir. Virüsün bulaşması, enfekte sivrisineklerin insanları ısırmasıyla gerçekleşir; beşerden beşere direkt bulaşma enderdir. Hastalığın spesifik bir tedavisi yahut aşısı bulunmamaktadır. Tedavi ekseriyetle semptomları hafifletmeye yönelik olup, bol sıvı alımı, ağrı kesiciler ve dinlenme önerilir.
VİRÜS TÜM DÜNYAYA YAYILIR MI?
Çin, son periyotta yalnızca Chikungunya olaylarındaki artışla değil, tıpkı vakitte farklı virüs keşifleriyle de gündeme geldi. Human Metapneumovirus (HMPV) üzere bilinen virüslerin yanı sıra, Çin’deki yarasalarda insanlara bulaşma potansiyeli taşıyan ve şimdi ilacı yahut aşısı bulunmayan yeni koronavirüs tipleri (örneğin HKU5-CoV-2) keşfedildi. Bu keşifler, virüslerin daima evrim geçirdiğini ve yeni salgın potansiyellerinin her vakit var olduğunu bir sefer daha gözler önüne serdi.
Bu tıp virüslerin ortaya çıkışı, global sıhhat güvenliği açısından değerli kaygıları beraberinde getiriyor. Bilhassa COVID-19 pandemisinin akabinde, yeni virüslerin tespiti ve yayılımının önlenmesi konusunda memleketler arası işbirliğinin ve erken ihtar sistemlerinin değeri daha da arttı. Bilim insanları, bu yeni virüslerin potansiyel risklerini anlamak ve mümkün salgınlara karşı hazırlıklı olmak için çalışmalarını sürdürüyor.
