Belki tekraren okuduğunuz romana farklı gözlerle bakmaya hazır mısınız? Tolstoy ‘un en gizemli yapıtlarından biri olarak kabul edilen hâlâ incelenen ve tartışılan Anna Karenina Anna Karenina gerçek hayattan mı esinlendi?
Vronski’nin prototipi kimdi? Levin, Tolstoy’un kendisi mi? Bunun üzere birçok soru, büyük olasılıkla tam manasıyla hiçbir vakit yanıtlanmayacak…
Tolstoy araştırmacısı ve Anna Karenina hayranı Pavel Basinski, muharririn ferdî tecrübelerini, periyodun maddelerini ve müellifin etrafının mektuplarını, günümüz yorumlarıyla bir ortaya getirerek bu şaşırtan, vakit zaman rahatsız edici ve kuşkusuz trajik öyküye yeni bir bakış açısı sunuyor.
Tolstoy’un “Mürekkep hokkasının içine bedeninden etler bırakarak” yazdığını söylediği ölümsüz romanı Anna Karenina… Roman sanatına dair ders niteliğindeki işlenişi, içerdiği zenginlik, estetik kıymetinin yüksekliği ile hoşluğun simgesi Anna Karenina…
İnsan dehasının incelikli örneği olan roman
Doğa, toplum, insan tasvirleriyle Tolstoy’un dehasının incelikli bir örneği olan roman, gücünü, insanın temel sorularından alır: İnsan ne için yaşar? Güzel, kitapta okunacak kadar yüzeyde mi, hisle bulunacak kadar derinde midir?
İkiyüzlü bir toplumda fazilet nerededir? Sadakati belirleyen nedir? Keyifli olmak mümkün müdür? Aşk, ele geçirdiği varlığa nazaran mi biçim alır, yoksa aşkın o varlığı değiştiren bir gücü mü vardır?
Usta muharrir bu romanı yazarken saatlerce odasına kapanır ve o denli yazardı. O denli ki hizmetçisine mecburî bir neden olmadıkça kendisini rahatsız etmemesini söylerdi. Hizmetçi de Tolstoy’un yemeğini kapıya bıraktıktan sonra kapıya bir kere vurur ve giderdi.
Sayfa: 368
“Anna Karanine öldü”
Sürekli bu türlü devam eden hizmetçi ortadan birkaç gün geçtikten sonra yemeğin yenilmediğini görür. Bunun üzerine kapıya vurur lakin içeriden en ufak bir ses dahi yoktur. Telaşlanan hizmetçi komşulara, yakın arkadaşlara verir ve çabucak gelip yardım etmelerini isteyince gerçek ortaya çıkar.
Eve gelenler kapıyı açarlar ve büyük muharriri cenin durumunda yerde yatarak ağladığını görünce büyük bir şaşkınlık yaşarlar. Neden bu türlü ağladığına mana veremeyenler Tolstoy’a bunun sebebini sorunca ünlü müellifin ağzından şu kelamlar dökülür:
“Anna Karenina öldü.”
Gerçek hislerle yazmak
Tolstoy’un yaşadığı bu durum bir muharririn gerçek hislerinden ibarettir. Zira gerçek hislerle yazılan ve muharririn şahsen yaşayarak yazdığı Anna Karenina dünya edebiyatının tartışmasız baş yapıtlarından biri olmaya her vakit adaydır. Anna Karenina, tüm dünyada roman denince birinci akla gelen iki-üç kitaptan biri.
Tolstoy’un eşsiz bir müşahede gücüyle Moskova ve Petersburg soylu ömrüne odaklandığı eser, 19. yüzyıl Rusya gerçekliği ve değerli toplumsal sentezlerle örülü.
Aynı vakitte aşka ve bağlantılara dair yazılmış tahminen de en başarılı roman olan Anna Karenina’da Tolstoy, güçlü karakter ağıyla devrin insan haritasını çıkarıyor.
