B12 vitamini yahut bir öteki ismiyle kobalamin, kırmızı kan hücrelerinin oluşumu üzere çeşitli hayati süreçlerde yer alır, Ayrıyeten hudut sisteminin sıhhati ve işleyişi için gerekli bir vitamindir.
Vücut B12 vitamini üretmetez, bu nedenle B12 vitamini kesinlikle besinlerle alınmalıdır. Vegan ve vejetaryenlerde B12 vitamini eksikliği riski yüksektir. B12 vitamini yalnızca hayvansal kaynaklı besinlerde bulunur.
B12 vitamininin ana biyokimyasal rolü, folat ile birlikte DNA ve RNA’nın replikasyonuna aracılık ederek hücre yenilenmesini sağlamaktır. Ayrıyeten birçok molekülün metabolizmasına enerjinin geliştirilmesi ve üretilmesine yardımcı olarak devreye girer.
B12 vitamini, kırmızı kan hücrelerinin gelişimi için çok kıymetlidir ve homosistein metabolizmasına katılır. Fazla olması halinde kalp damarlarında hasara yol açabilecek bu homosisteini zararsız bir amino asit olan metiyonine çevirerek kalp krizi riskini azaltır.
Ayrıca merkezi hudut sistemi işlevleri ve dopamin ve noradrenalin üretimi için kıymetlidir.
Günlük B12 vitamini ihtiyacı
Önerilen B12 vitamini alımını günde 2,4 mcg’dir.
Bu bedel hem erkekler hem de bayanlar için tavsiye edilirken, bu vitaminin anne sütünde ülkü ölçüde bulunmasını sağlamak için hamilelikte 2,6 mcg/gün’e ve emzirme periyodunda 2,8 mcg/gün alınması gerekir.
B12 vitamini eksikliğini gösteren 10 belirti
Kanda bulunan B12 vitamini ölçüsünü denetim etmek için kolay bir kan testi kafidir. Olağan kıymetler 197 ila 771 pg/mL ortasındadır.
180 pg/ml’nin altındaki bir bedel megaloblastik anemi ve periferik nöropatilere neden olabilir. 150 ile 400 pg/mL ortasında kıymetlere sahip hastalar sonda kabul edilir.
Eksikliğin değerli belirtileri, olgunlaşmamış kırmızı kan hücrelerinin oluşumuyla birlikte megaloblastik anemi ve nöropatidir.
B12 vitamini eksikliği bu belirtilere neden olabilir:
– Yorgunluk ve güçsüzlük,
– Kabızlık,
– İştah ve kilo kaybı,
– Megaloblastik anemi,
– Ellerde ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma üzere hudut sistemi bozuklukları.
– İstikrar problemleri,
– Depresyon
– Hafıza bozuklukları,
– Bunama,
– Ağızda yahut lisanda ağrı.
Uzun vadeli B12 vitamini eksikliği, anemisi olmayan bireylerde bile hudut sistemine ziyan verebilir, bu nedenle mümkün olan en kısa müddette eksikliği tamamlamak gerekir.
B12 vitamini açısından varlıklı besinler
B12 Vitamini tabiatta yalnızca birtakım mikroorganizmalar tarafından sentezlenir ve yüzeyini dolduran mikroorganizmalar dışında bitki kaynaklarında bulunmaz, lakin hayvansal kaynaklar zengindir.
Ayrıca kısmen alglerden sentezlendiğinden, veganlar tarafından diyetlerini desteklemek için kullanılan desteklerde yahut güçlendirilmiş besinlerde az ölçüde bulunur.
B12 vitamini açısından güçlü besinler:
– Karaciğer (23 mcg/100 gr)
– Yağlı deniz balıkları (3 mcg/100 gr)
– Somon (16 mcg/100 gr)
– Yumurta (sarısında 7 mcg/100 gr)
– Sığır ve kuzu eti (2 mcg/100 gr)
– Süt ve süt eserleri (2 mcg/100 gr)
B12 vitamini emilimini engelleyebilecek durumlar
Alkol yahut C vitamini üzere B12 vitamininin biyoyararlanımını azaltabilecek birtakım bileşiklere dikkat etmek gerekir.
Bazı ilaçlar da B12 vitamini emilimini azaltabilir. Bunlar, proton pompa inhibitörleri ve antasitler üzere midede tesirli ilaçlardır. Mide asiditesini azaltarak midenin pH’ında B12 ile intrinsik faktör ortasında temasa müsaade vermeyen bir dengesizlik oluştururlar. B12’nin bağırsak tarafından emilmesi için bağlanma gereklidir.
Mutfakta B12 vitamini
B12 vitamini ısıya güçlü bir vitamindir. Bu, pişirmenin biyoyararlanımını azaltmadığı manasına gelir. Lakin, bilhassa C vitaminine karşı hassastır, bu nedenle B12 açısından güçlü yiyecekleri limon üzere C vitamini açısından varlıklı besinlerle birleştirmemek gerekir.
B12 vitamininin değerli ölçüde alınabilmesi için et yahut balık bazlı ana yemeklerin tercih edilmesi daha hakikat olacaktır. Etler ortasında, başta dana karaciğeri olmak üzere sakatatlar ve kırmızı etler B12 vitamini açısından zengindir.
Megaloblastik anemi ve pernisiyöz anemi
B12 vitamini eksikliği, büyümüş olağan kırmızı kan hücreleri ile karakterize bir hastalık olan megaloblastik aneminin bir nedenidir. Folat eksikliği yahut çeşitli metabolizma bozuklukları dahil olmak üzere megaloblastik aneminin öteki potansiyel nedenleri de vardır. Nedeni B12 vitamini eksikliği ise B12 destekleri ile tedavi edilir.
Pernisiyöz anemi ise olağanda midede bulunan bir husus olan intrinsik faktör eksikliğinden kaynaklanan bir anemi halidir. B12 vitamini beden tarafından emilmeden ve kullanılmadan evvel intrinsik faktöre bağlanır. İntrinsik faktör eksikliği, vitaminin olağan emilimini maniler ve pernisiyöz anemiye neden olabilir. Pernisiyöz aneminin tedavisi çoklukla ömür uzunluğu sürer, B12 vitamini destekleri kas içinden, burun içinden yahut ağızdan verilir.
