Kahvenin Sağlık Üzerindeki Etkileri
Kahve, birçok insan için sabah uyanmanın vazgeçilmez bir yolu, verimli çalışmanın anahtarı, hatta yemek kültürünün ayrılmaz bir parçasıdır. Bunun yanı sıra, kahvenin sağlık açısından da önemli faydaları bulunmaktadır. Yapılan araştırmalar, düzenli kahve tüketiminin, kahve içmeyenlere kıyasla daha uzun yaşam süresi ile ilişkilendirildiğini, Tip 2 diyabet, Parkinson hastalığı, kardiyovasküler hastalıklar ve bazı kanser türlerine yakalanma riskinin daha düşük olduğunu göstermektedir.
George Washington Üniversitesi Milken Enstitüsü Kamu Sağlığı Okulu’nda egzersiz ve beslenme bilimleri dersleri veren Dr. Rob van Dam, “Sonuç itibarıyla kahvenin faydalarının, zararlarından daha fazla olduğunu söyleyebiliriz,” diyor. Ancak, sabah kahvesi, yemek sonrası ya da akşam keyfi derken aşırı kahve tüketimi yapıyor olabilir miyiz? Uzmanlar, aşırı kahve tüketiminin belirtilerini sıralıyor.
Aşırı Kahve Tüketiminin Belirtileri
Northwestern Üniversitesi Feinberg Tıp Okulu’nda önleyici tıp dersleri veren Dr. Marilyn Cornelis, “Kahve, sağlığı etkileyebilecek binlerce kimyasal bileşik içerir,” diyerek, kahvenin en güçlü kafein kaynaklarından biri olduğuna dikkat çekiyor. Aşırı tüketimle ilgili risklerin çoğunun kaynağı da bu kafein miktarıdır.
Buffalo Üniversitesi’nde egzersiz ve beslenme bilimleri uzmanı Dr. Jennifer Temple, “Aşırı kafein tüketimi, kalp çarpıntısına, sinirliliğe, kaygıya, mide bulantısına ve uyku problemlerine yol açabilir,” uyarısında bulunuyor. Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi’nde acil tıp dersleri veren tıbbi toksikolog Dr. Adrienne Hughes ise, “Aşırı kafein tüketimi baş ağrılarına, asit reflüsüne ve yüksek seviyelerde titreme veya kusmaya neden olabilir,” diyor.
Dr. Cornelis, “Birçok kişi vücutlarının kafeine verdiği tepkilerin farkındadır,” diyerek, aşırı tüketim semptomları ortaya çıkınca kahve tüketimini azaltmanın yaygın bir davranış olduğunu vurguladı. Dr. Hughes ise, kahve içmenin yan etkilerinin tehlikeli hale geldiği durumların oldukça nadir olduğunu belirtiyor. “Aşırı dozda kafein alımı genellikle tozlar veya takviyeler gibi konsantre ürünlerin hızlı bir şekilde fazla tüketiminden kaynaklanır,” diyor.
Dr. Hughes, “Çoğu durumda, ölümcül sonuçların ortaya çıkabilmesi için en az 10.000 miligram kafein tüketmeniz gerekir. Bu, kahvenin türüne bağlı olarak 50 ila 100 fincan kahveye denk gelir,” ifadelerini kullanıyor. Kafeinin, düzenli tüketmeyen kişilerde tansiyonu ve kalp atış hızını kısa süreli olarak artırabileceğini de hatırlatıyor. Ancak bu etki genelde zarar olarak görülmemektedir. Araştırmalar, düzenli kahve tüketiminin uzun vadede tansiyonu veya anormal kalp ritmi riskini artırmadığını göstermektedir.
Kafein Tüketimi ve Öneriler
Eğer kalp ritmi sorunlarınız varsa veya kafein tükettikten sonra çarpıntı gibi hisler yaşıyorsanız, kafeinine karşı hassas olabilirsiniz. Dr. Hughes, bu durumda olan kişileri, alıştıklarından fazla kahve tüketmemeleri ve kafein takviyeleri ya da enerji içecekleri gibi yoğun kaynaklardan büyük dozlar almamaları konusunda uyarıyor.
Dr. van Dam, hamilelik döneminde fazla kafein tüketiminin düşük riskini artırabileceğine dair çalışmalar olduğunu belirtiyor. ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) ise, birçok yetişkin için günde 400 miligram kafein tüketiminin güvenli kabul edildiğini vurguluyor. Bu miktar, yaklaşık olarak 4 kupa filtre kahve, 6 shot espresso veya 6 fincan Türk kahvesine denk gelmektedir. Ancak Amerikan Kadın Doğum Uzmanları Birliği, hamilelerin günde 200 miligramdan fazla kafein tüketmemesini tavsiye ediyor.
Kafein miktarının fincan boyutlarına ve farklı kahve türlerine göre değişkenlik gösterdiğini de unutmamak gerekir. FDA’ya göre ortalama bir kupada 80 ila 100 miligram kafein bulunur, ancak farklı markaların ürünleri arasında bu oran değişiklik gösterebilir. Kafein, bazı çaylar, gazlı içecekler, bitter çikolatalar, baş ağrısı ilaçları ve çeşitli enerji içeceklerinde de bulunabilir.
Dr. van Dam, 400 miligramlık bu limitin çoğu yetişkin için makul olduğunu ve bu miktarın, araştırmalara göre, kahvenin olumsuz yan etkilerini yaşamadan sağlığa olan faydalarını alabilmek için yeterli olduğunu belirtiyor. Özetle, günlük 2 ila 4 kupa kahve, ideal miktar olarak kabul edilmektedir.
Her bireyin kafeini vücuttan atma hızının farklı olduğunu da unutmamak gerekir. Yani, 400 miligram kafein bir kişiye fazla gelebilirken, başka bir kişi için bu miktar herhangi bir yan etki yaratmayabilir. Dr. Cornelis, “Genetik yapınıza bağlı olarak kafeinin yarım dozunun kanınızdan temizlenmesi 2 ila 10 saat alabilir,” diyor. Daha uzun sürede kafeini metabolize eden bireyler, öğleden sonra içilen bir espresso ile uyku sorunları yaşayabilirken, daha hızlı metabolize edenler bu tür sorunlar yaşamazlar.
Dr. Temple, “Sonuç olarak önemli olan, vücudunuzu dinlemektir,” diyerek, “Eğer midenizde bir rahatsızlık hissediyorsanız veya gerginlik, kaygı yaşıyorsanız, kafeini azaltmayı düşünebilirsiniz. Uyku sorunları yaşıyorsanız, kesinlikle kafeini azaltmalısınız,” şeklinde önerilerde bulunuyor.
Bu metin, The New York Times’ın “How Much Coffee Is Too Much Coffee?” başlıklı haberinden derlenmiştir.
